واکنش عباس عبدی به تطهیر روسیه در کتب درسی ، تطهیر یا تصحیح؟

به گزارش سهندبلاگ، این گونه تاریخ نگاری به معنای آن است که تاریخ در خدمت سیاست روز است و نه در بند حقیقت.

به گزارش خبرنگاران، عباس عبدی در اعتماد نوشت: اخیرا متنی در شبکه های اجتماعی منتشر شده است که نشان دهنده اِعمال بعضی از تغییرات در کتاب تاریخ و در مورد روابط تاریخی ایران با روسیه است. بعضی از منتقدین نوشته اند که این تغییرات در جهت تطهیر سابقه روسیه در ایران است. ولی بنده می خواهم از زاویه دیگری به این تغییرات نگاه کنم. این اتفاق یک فرصت مناسب برای نقدی جدی تر بر درس تاریخ و کلا علوم اجتماعی در ایران است. پیش تر گفته ام که یکی از آموزش های لازم در مدرسه، تاریخ و علوم اجتماعی است ولی این درس ها آن قدر جهت دار و غیرعلمی مطرح می گردد که بعضی از معلمان ضمن آموزش آنها، محتوای آن را نقد می نمایند و نظر درست را به دانش آموز می گویند و این برای نظام آموزشی ما یک نقطه ضعف مهم است. نتیجه آن بی علاقگی دانش آموزان به این درس هاست.

ابتدا ببینیم که تغییرات اعلام شده بر حسب آنچه در فضای عمومی منتشر شده، چگونه است:

چاپ 96: تبریز، این شهر کهن، مرکز فرماندهی خط مقدم دفاع در برابر دست درازی های همسایه شمالی ایران یعنی روسیه بود.

سال 97: این جمله حذف شده است.

چاپ 96: روسیه چشم طمع بر آذربایحان دوخته بود.

چاپ 97: حذف!!!

چاپ 96: روس ها مثل مور و ملخ در شهر پراکنده شدند.

چاپ 97: سپاه روس مثل مور و ملخ...

چاپ 96: دیری نگذشت پرچم روس ها در خاک آغشته به خون بی گناهان به اهتزاز درآمد.

چاپ سال بعد: دیری نگذشت که این منطقه به تصرف سپاه روس درآمد.

چاپ 96: نگاه فزون خواهانه و دهشتبار روس ها به فراتر از اینها دوخته شده بود.

چاپ 97: حذف

با ملاحظه این تغییرات متوجه می شویم که در اصل هیچ تغییری داده نشده است؛ زیرا محتوای قبلی با پیش فرض گرایش ضد خارجی از جمله روس ها نوشته شده بود و اکنون با گرایش مثبت نسبت به روس ها اصلاح شده است. از این نظر که هر دو متن واجد گرایش و پیش فرض هستند، تغییر ننموده است.

می توان نتیجه گرفت که سایر مطالب کتاب تاریخ درباره کشورهای دیگر نیز متاثر از همین پیش فرض هاست و نامعتبر است. در واقع این گونه تاریخ نگاری به معنای آن است که تاریخ در خدمت سیاست روز است و نه در بند حقیقت. اتفاقا بعضی از تغییرات اتفاق افتاده جالب و مثبت هم هست. مثلا کلمات بیگانه ستیزی آن کم شده است ولی این تغییرات به شرطی خوب است که درباره همه کشورها یکسان اجرا گردد. چه دلیل دارد که برای آموزش تاریخ بخواهیم دانش آموزان خود را بیگانه ستیز یا خشونت طلب و انتقامجو بار بیاوریم. حالا روس ها 100 سال و 200 سال پیش یک کارهایی نموده اند چرا باید آنها را زنده کنیم؟ آیا مردم هند هم حق دارند درباره ایرانیان از تجربه خودشان با نادر یاد نمایند؟ آیا گرجی ها باید به ایرانیان از دریچه رفتار آقامحمدخان و صفویان نگاه نمایند؟ این نحوه آموزش تاریخ زشت و دارای آثار مخرب است. بنابراین تغییرات اتفاق افتاده در بعضی موارد مثبت است ولی بر پایه یک درک غلط پایدار است. باید همه کتاب تاریخ را از این دشمن انگاری ها زدود و نگاه فرزندانمان را به آینده ای مسالمت آمیز همراه با احترام به سایر ملل جلب کرد. متاسفانه بعضی منتقدان نیز دقیقا در چارچوب نظام آموزشی فعلی نقد می نمایند و تنها تفاوت شان این است که معتقدند به جای فلان ملت یا دولت باید علیه فلان یا بهمان دولت و ملت دیگر نوشت.